11 Şubat 2023 tarihli Resmî Gazete ’de yayımlanan 120 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle deprem nedeniyle olağan üstü hal ilan edilen illerde yargı alanında hak kayıplarının önlenmesi amacıyla aşağıdaki tedbirlerin alınması öngörülmüştür.

a. Yargı Alanında Alınan Tedbirler:

  • Bir hakkın doğumu, kullanımı veya sona ermesine ilişkin tüm süreler,
  • Takip hukukuna ilişkin süreler ve bu kapsamda hâkim veya icra ve iflas daireleri tarafından tayin edilen süreler,
  • Nafaka alacaklarına ilişkin icra takipleri hariç olmak üzere tüm icra ve iflas takipleri ve işlemleri,

06.02.2023-06.04.2023 (işbu başlama ve bitiş tarihleri de dahil olmak üzere) tarihleri arasında durmuştur ve durma süresinin sona erdiği günü takip eden günden itibaren işlemeye başlayacaktır.

b. Tedbir Hükümlerinin Kapsamı Dışında Tutulan Süreler

  • Suç ve ceza, kabahat ve idari yaptırım ile disiplin hapsi ve tazyik hapsi için öngörülen zamanaşımı süreleri
  • 5271 sayılı kanunda düzenlenen koruma tedbirlerine ilişkin süreler
  • 6100 sayılı kanunda düzenlenen ihtiyati tedbiri tamamlayan işlemlere ilişkin süreler
  • TBMM ve Cumhurbaşkanı seçimleri bakımından öngörülen süreler

c. İcra İflas Kanunu ile Takip Hukukuna İlişkin Ek Düzenlemeler:

  • İcra ve iflas daireleri tarafından mal veya haklara ilişkin olarak ilan edilmiş olan satış gününün durma süresi içinde kalması halinde, durma süresinden sonra yeni bir talep aranmaksızın icra iflas dairelerince yeni satış günü resen verilir.
  • Taraflardan birinin diğer taraf lehine olan işlemleri kabul edilir.
  • Konkordato mühletinin alacaklı ve borçlu bakımından sonuçları devam eder.
  • İcra ve iflas hizmetlerinin aksamaması için gerekli olan tedbirlerin alınması öngörülmüştür.

d. Tedbir Hükümlerinin Kapsamına Girecek Kişiler:

Söz konusu tedbirler yerleşim yeri olağanüstü hâl ilan edilen iller olan kişiler ile aynı tarihte bu illerde bulunan kişiler, olağanüstü hâl ilan edilen illerin barosuna kayıtlı avukatlar ile diğer barolara kayıtlı olup bu illerde bulunan avukatlar tarafından takip edilen dava ve işlerle ilgili olarak bu avukatlar bakımından bakımından ülke genelinde uygulanacaktır.

Olağanüstü hal ilan edilmeyen illerin barosuna kayıtlı avukatların ve bürolarında çalışan kişilerin, olağanüstü hal ilan edilen illerde kan veya kayın hısımlarının bulunması veya olağanüstü hal ilan edilen illerde felakete uğrayanların kurtarılması, meydana gelen hasar ve zararın telafi edilmesi ya da ihtiyaçların karşılanması amacıyla bu illere gitmeleri halinde söz konusu tedbirler, söz konusu avukatlar tarafından takip edilen dava ve işlerle ilgili olarak bu avukatlar bakımından  06.03.2023 (bu tarih dahil) tarihine kadar ülke genelinde uygulanacaktır.

Yerleşim yeri olağanüstü hâl ilan edilmeyen iller olan kişilerin; olağanüstü hâl ilan edilen illerde kan veya kayın hısımlarının bulunması veya olağanüstü hâl ilan edilen illerde felakete uğrayanların kurtarılması, meydana gelen hasar ve zararın telafi edilmesi ya da ihtiyaçların karşılanması amacıyla bu illere gitmeleri halinde söz konusu tedbirler bu kişiler bakımından 06.03.2023 (bu tarih dahil) tarihine kadar ülke genelinde uygulanacaktır.

e. Tedbir Hükümlerinden Feragat:

Düzenlemeler kapsamında sayılan kişiler ile avukatların, yerleşim yeri olağanüstü hâl ilan edilen iller dışında kalan gerçek ve tüzel kişiler aleyhine icra ve iflas takibi, taraf ve takip işlemi ile ihtiyati haciz kararlarının icra ve infazına ilişkin işlemleri yapması halinde, işlemi başlattığı tarihten itibaren ve işlem kapsamında söz konusu tedbir hükümlerinden faydalanamayacaktır.

f. Yakalama Emrine İlişkin Düzenleme:

Olağanüstü hâl ilan edilen yerlerde bulunan sulh ceza hakimlikleri veya mahkemeler tarafından düzenlenen yakalama emri üzerine yakalanan kişinin en geç 24 saat içinde yetkili hâkim veya mahkeme önüne çıkarılmaması ve sesli ve görüntülü iletişim sisteminin kullanılmaması durumunda bu kişinin yakalandığı yer sulh ceza hâkimi veya mahkemesi tarafından sorgusu yapılır veya ifadesi alınır.

g. Gözaltı Süresi ile Tutukluluğun ve Tahliye Taleplerinin İncelenmesine İlişkin Düzenleme:

  • Türk Ceza Kanunu’nda yer alan hırsızlık ve yapma suçlarından gözaltı süresi, şüphelinin yakalama yerine en yakın hâkim veya mahkemeye gönderilmesi için zorunlu süre hariç, yakalama anından itibaren 14 günü geçemez. Cumhuriyet savcısı gerekli gördüğü taktirde bu sürenin 3 gün uzatılmasına yazılı emir verebilir.
  • Tutukluluğa itiraz, tahliye talepleri ve tutukluluğun incelenmesi dosya üzerinden karara bağlanabilir.
  • Tahliye talepleri tutukluluğun incelenmesiyle beraber karara bağlanabilir.
  • Tutukluluğun incelenmesi bir defaya mahsus olmak üzere 60 günlük süreyle resen yapılır.

Söz konusu düzenlemeleri içeren Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi’ne buradan ulaşabilirsiniz.