05/07/2022 tarihli ve 31887 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan 7417 Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 64’üncü maddesine geçici 88. Madde eklenmiş olup, asgari ücret desteği hakkında düzenleme yapılmıştır. Söz konusu düzenlemeyle asgari ücret desteği 05/07/2022 tarihinden itibaren tekrar yürürlüğe girmiştir.

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayınlanan 07/09/2022 tarih ve 2022/19 sayılı Genelge ile asgari ücret desteği uygulama usul ve esasları belirlenmiştir.

1. KAPSAMA GİREN İŞVERENLER

  • Özel sektör işyeri işverenleri ile
  • 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri yararlanacaktır.
  • Mahiyet kodu (1) ve (3) olarak tescil edilen işyerlerinden 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde ayılan kamu idareleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idareleri niteliğinde olduğu halde mahiyet kodu (2) olarak tescil edilen işyeri işverenleri söz konusu destekten yararlanamayacaklardır.

2. KAPSAMA GİREN SİGORTALILAR

  • Uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için verilen 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 47, 51, 52, 53, 54, 55, 90, 91, 92 numaralı belge türlerinden dolayı anılan madde hükümlerinden yararlanılacaktır.
  • Dolayısıyla uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan sigortalılar bakımından söz konusu destekten yararlanılması mümkün bulunmamaktadır.
  • Buna karşın belge/beyanname verilmemesine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9. maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki sigortalıları çalıştıran işverenler de anılan destekten yararlanacaktır.
  • Emekliler destekten faydalanamamaktadır.

3. DESTEKTEN YARARLANILACAK PRİM ÖDEME GÜN SAYISININ HESAPLANMASI

2021 yılının esas alınacak ilgili ayında yasal süresinde veya yasal süresi dışında verilen veya re ’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki veya beyannamelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

İlk defa 2022 yılında tescil edilen işyerleri için ise 2022 yılının esas alınacak ilgili ayında, yasal süresinde verilen veya re’sen düzenlenen asıl, ek belgelerin/beyannamelerin toplamından iptal nitelikteki belgelerdeki gün sayısı düşülerek toplam prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

Bu nedenle elde işlem yapmayı gerektirecek rapor, mahkeme kararları vs. varsa işlemlerinin bir an önce yapılması gerekmektedir.

4. DESTEKTEN YARARLANMAYA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

İşverenlerin Asgari ücret desteğinden faydalanabilmeleri için aşağıda yer alan;

  • 2022 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmiş olması,
  • Cari dönem primlerinin yasal süresi içerisinde ödenmiş olması,
  • Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ait gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması veya bu borcun 6183 sayılı Kanun uyarınca taksitlendirilmiş olması
  • 2022 yılı için çalıştırılan kişilerin sigorta primine esas kazançlarını tam ve eksiksiz olarak bildirilmesi
  • 2022 yılında bildirilen sigortalı sayısının 2021 yılında en az bildirim yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısından az olmaması, (İlk defa 2022 yılında tescil olan işyerleri için bu kriter dikkate alınmayacaktır. )
  • 2022 yılı Temmuz ila Aralık ayları/dönemleri için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmesi veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırması gerekmektedir.
  • Hazine katkısından yararlanmak amacıyla şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi muvazaalı işlem tesis edilmemesi

şartlarını yerine getirmiş olmaları gerekmektedir.

5. ASGARİ ÜCRET DESTEK TUTARI

  • 2022 yılı öncesi tescil edilen işyerleri için 2021 yılının aynı ayına ilişkin prime esas günlük kazancı 179 TL ve altında bildirilen toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere 2022 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısının günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacaktır.
  • İlk defa 2022 yılında tescil edilen işyerleri için ise uzun vadeli sigorta kollarına tabi tüm sigortalıların çalışma gün sayısının; günlük 3,33 TL ile çarpılması sonucu bulunacak tutar kadar asgari ücret desteği sağlanacaktır.
  • Asgari ücret desteği toplu iş sözleşmesi uygulanan özel sektör işverenlerine ait işyerleri için desteğe esas tutar 358 TL ve Linyit ve Taşkömürü çıkarılan işyerleri için 477 TL olarak uygulanacaktır.

6. ASGARİ ÜCRET DESTEK TUTARLARININ GERİ ALINMASI

Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan 2022 yılı Temmuz ila Aralık ayları/dönemleri için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği ya da prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenlerin destekten yararlanması mümkün bulunmadığından, bu işverenler 2022 Temmuz (Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2022 Aralık ayları/dönemleri için destekten yararlanamayacağı gibi 2022 yılı Temmuz ila Aralık aylarında/dönemlerinde yararlanılmış destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

Bununla birlikte geçmiş yıllarda uygulanan asgari ücret desteklerinden farklı olarak ilgili ayda 2022 yılına ait aylık brüt asgari ücretin onda birini geçmeyecek tutarda (647,10 TL) eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda SGK tarafından yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri hakkında asgari ücret desteği uygulaması devam edecektir.

7. ALT İŞVERENİ BULUNAN İŞYERLERİ VE ALT İŞVERENLERLE İLGİLİ İŞLEMLER

Asgari ücret desteğinde, asıl işveren ve alt işveren ilişkisi olan işyerlerinde, asıl işveren ve alt işverenler kendi aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin bildirgelerinde kayıtlı sigortalılar için bildirilen prim gün sayısı esas alınarak destekten ayrı ayrı yararlanacaklardır.

Asgari ücret desteğinden faydalanan alt işverenler kendi çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı, asıl işverenlerin tabi olduğu şartlara tabidir.

Asıl işverenin alt işveren ile müteselsilen sorumluluğu bulunduğundan alt işverenin prim borcunun olması, kayıt dışı işçi çalıştırdığı tespit edilmesi ya da sahte sigortalı bildiriminde bulunmuş olması halinde hem alt işveren hem de asıl işveren asgari ücret desteğinden yararlanamayacaktır.

Fakat asıl işverende yukarıdaki ifade edilen asgari ücret desteğini kesen hallerin var olması durumunda alt işveren asgari ücret desteğinden yararlanmaya devam edecektir.

8. İHALE MAKAMLARINCA DESTEKTEN YARARLANAN İŞVERENLERİN HAK EDİŞLERİNDEN YAPILACAK KESİNTİLERE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

5510 sayılı Kanunun geçici 88 inci maddesinde “4734 sayılı Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için birinci fıkra uyarınca İşsizlik Sigortası Fonu tarafından karşılanacak tutarlar bu idarelerce işverenlerin hak edişinden kesilir.” hükmü yer almaktadır.

Bu bakımdan, Geçici 88. madde kapsamında destekten yararlanan işverenlerin yararlandıkları destek tutarlarının ihale makamlarınca hak edişlerinden kesilebilmesi için, söz konusu destek kapsamında yararlanılan tutar “İdarelerce e-borç sorgulama” ekranından görüntülenerek kesinti yapılacaktır.

9. EV HİZMETLERİNDE 10 GÜN VE DAHA FAZLA ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR İLE KONUT KAPICILIĞI İŞYERLERİNDE ÇALIŞTIRILAN SİGORTALILAR

01/01/2022 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun Ek 9. maddesinin birinci fıkrasına göre ev hizmetlerinde ay içinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler ile konut kapıcılığı işyerlerinde sigortalı çalıştıran işverenler, Kanunun Geçici 88’inci maddesi uygulamasından 2021 yılında beyan edilen prime esas günlük kazanç tutarının 179,00 TL ve altında olması koşuluyla yararlandırılacaklardır.

10. DİĞER HUSUSLAR

10.1- Muvazaalı İşlemlerin Önlenmesi

Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir.

10.2- Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde Asgari Ücret Desteğinden Yararlanılması

Bilindiği gibi işyerlerinin devredilmesi veya intikal etmesi durumunda işyerini devralan veya işyeri intikal eden işverenler adına yeni bir dosya açılmayıp mevcut işyeri dosyası üzerinden işyeri bildirgesi alınmak suretiyle işlemler yürütüldüğünden asgari ücret desteği uygulamasında, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlemlerin yapılması gerekmektedir.

10.3- Asgari Ücret Desteğinin Sigorta Prim Borçlarına Mahsup Edilmesi

Bu genelgede belirlenen usul ve esaslara göre bulunacak asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, ilgili ayı takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. İşverenin 28/02/2023 tarihine kadar destekten yararlandığı işyerinden kaynaklı mahsup edilecek prim borcunun olmaması dolayısıyla alacaklı olması durumunda alacaklı olduğu tutar, işverenin Kuruma olan diğer borçlarına (idari para cezası dahil) mahsup edilecektir.

10.4- 4447 Sayılı Kanun’un Geçici 19. Maddesinde Yer Alan Teşvikten Yararlanılması Durumunda Asgari Ücret Desteğinin Hesaplanması

4447 sayılı Kanunun geçici 19. Maddesinde yer alan teşviklerden yararlanan sigortalılar için söz konusu teşviklerden yararlanılan aylarda asgari ücret desteğinden faydalanılamayacaktır.

10.5- Asgari Ücret Desteğinden Yararlanmak İçin Başvuru Şartı

Geçici 88’ inci maddesinde öngörülen asgari ücret desteğinden yararlanmak için işverenlerin başvuru şartı aranmayacak olup, genelgede belirtilen şartları taşıyan işverenlerimiz Kanun hükümlerinden yararlanacaktır.

11. YÜRÜRLÜK

Bu Genelge hükümlerinin 05/07/2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihi itibarıyla yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.

İlgili Genelge’nin tamamına ulaşmak için buraya tıklayınız.